Table of Contents
สารละลาย คืออะไร?
สารละลาย คือ ของผสมที่เป็นเนื้อเดียวกันซึ่งประกอบด้วยสารตั้งแต่สองชนิดขึ้นไป สารละลายมีบทบาทพื้นฐานในกระบวนการทางเคมีต่างๆ และใช้กันอย่างแพร่หลายในอุตสาหกรรม ห้องปฏิบัติการวิจัย และในชีวิตประจำวัน
บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อให้ความเข้าใจอย่างครอบคลุมเกี่ยวกับสารละลายเคมี รวมถึงคำจำกัดความ คุณสมบัติ ประเภท และตัวอย่าง
มีอะไรที่คุณควรรู้บ้าง เราตามมาดูกันเลยครับ !!
สารละลายเคมี (Chemical Solution) เกิดขึ้นได้อย่างไร?
สารละลายเคมีเกิดขึ้นเมื่อตัวถูกละลายซึ่งเป็นสารที่กำลังละลายกระจายตัวอย่างสม่ำเสมอ และผสมกับตัวทำละลายซึ่งเป็นตัวกลางในการละลาย อนุภาคของตัวถูกละลายจะกระจายอย่างสม่ำเสมอในระดับโมเลกุลหรือไอออนิกทั่วทั้งตัวทำละลาย ส่งผลให้เกิดส่วนผสมที่เป็นเนื้อเดียวกัน
คุณสมบัติของสารละลายเคมี
- ความเป็นเนื้อเดียวกัน: สารละลายมีลักษณะเป็นองค์ประกอบที่สม่ำเสมอ หมายความว่าส่วนประกอบต่างๆ มีการกระจายอย่างสม่ำเสมอในระดับโมเลกุล
- ความโปร่งใส: สารละลายส่วนใหญ่มีความโปร่งใส ทำให้แสงผ่านได้โดยไม่เกิดการกระเจิง
- ขนาดอนุภาค: ขนาดของอนุภาคตัวถูกละลายในสารละลายโดยทั่วไปมีเส้นผ่านศูนย์กลางน้อยกว่า 1 นาโนเมตร
- ความเสถียร: สารละลายมีความเสถียรและไม่แยกออกจากกันตามธรรมชาติหากปล่อยทิ้งไว้โดยไม่ถูกรบกวน
- สถานะทางกายภาพ: สารละลายสามารถมีอยู่ในสถานะทางกายภาพทั้งสามสถานะ ได้แก่ ของแข็ง ของเหลว และก๊าซ
ประเภทของสารละลายเคมี
สารละลายเคมีสามารถจำแนกได้หลายประเภทตามสถานะของตัวถูกละลายและตัวทำละลาย ตลอดจนธรรมชาติของปฏิกิริยาระหว่างตัวถูกละลายและตัวละลาย ต่อไปนี้เป็นประเภททั่วไปของสารละลายเคมี:
1. สารละลายของเหลว
สารละลายของเหลวเกี่ยวข้องกับตัวทำละลายที่เป็นของเหลวซึ่งละลายตัวถูกละลาย ตัวอย่าง ได้แก่ น้ำตาลที่ละลายในน้ำและเอธานอลที่ละลายในอะซิโตน
2. สารละลายของแข็ง
สารละลายที่เป็นของแข็งประกอบด้วยตัวถูกละลายที่เป็นของแข็งซึ่งละลายในตัวทำละลายที่เป็นของแข็ง ตัวอย่างคือโลหะผสม เช่น บรอนซ์ซึ่งเป็นส่วนผสมของทองแดงและดีบุก
3. สารละลายแก๊ส
สารละลายที่เป็นแก๊สเกี่ยวข้องกับตัวถูกละลายที่เป็นแก๊สซึ่งละลายในตัวทำละลายที่เป็นแก๊ส อากาศที่เราหายใจซึ่งประกอบด้วยก๊าซต่างๆ เช่น ออกซิเจน ไนโตรเจน และคาร์บอนไดออกไซด์ เป็นตัวอย่างของสารละลายที่เป็นก๊าซ
4. สารละลายอิ่มตัวยิ่งยวด
สารละลายอิ่มตัวยิ่งยวดถูกสร้างขึ้นเมื่อตัวทำละลายมีตัวถูกละลายมากกว่าที่สามารถละลายได้ตามปกติที่อุณหภูมิที่กำหนด สารละลายเหล่านี้ไม่เสถียรและสามารถตกตะกอนตัวถูกละลายส่วนเกินเมื่อมีการรบกวนเล็กน้อย
ตัวอย่างสารละลายเคมี
- น้ำเค็ม: โซเดียมคลอไรด์ (เกลือ) ละลายในน้ำ
- น้ำส้มสายชู: กรดอะซิติกละลายในน้ำ
- ทองเหลือง: ทองแดงละลายในสังกะสี
- อากาศ: ออกซิเจน ไนโตรเจน และก๊าซอื่นๆ ละลายกันเอง
- เครื่องดื่มอัดลม: คาร์บอนไดออกไซด์ละลายในน้ำ
สรุป
สารละลายเคมีเป็นส่วนสำคัญของสาขาเคมีและมีการใช้งานที่สำคัญในอุตสาหกรรมต่างๆ และการวิจัยทางวิทยาศาสตร์
สารละลาย เป็นสารผสมที่เป็นเนื้อเดียวกันซึ่งเกิดจากการละลายอนุภาคของตัวถูกละลายในตัวทำละลาย
การทำความเข้าใจเกี่ยวกับคุณสมบัติและประเภทของสารละลายมีความสำคัญอย่างยิ่งต่อการดำเนินการทดลอง การผลิตผลิตภัณฑ์ และการทำความเข้าใจเกี่ยวกับปฏิกิริยาเคมีนั่นเอง
คำถามที่พบบ่อย (FAQs)
1. อะไรคือความแตกต่างระหว่างตัวถูกละลายและตัวทำละลาย?
ตัวถูกละลายคือสารที่กำลังละลายในขณะที่ตัวทำละลายเป็นตัวกลางในการละลาย
2. สามารถแยกสารละลายกลับเป็นส่วนประกอบเดิมได้หรือไม่?
ในกรณีส่วนใหญ่ สารละลายสามารถแยกออกได้ด้วยวิธีการทางกายภาพ เช่น การระเหยหรือการกรอง
3. สารละลายอิ่มตัวคืออะไร?
สารละลายอิ่มตัวคือสารละลายที่มีปริมาณตัวถูกละลายสูงสุดที่สามารถละลายได้ในอุณหภูมิที่กำหนด
4. สารละลายเคมีแตกต่างจากสารแขวนลอยอย่างไร?
สารแขวนลอยมีอนุภาคขนาดใหญ่กว่าซึ่งสามารถมองเห็นได้ด้วยตาเปล่าและจะเกาะตัวเมื่อเวลาผ่านไปโดยไม่ถูกรบกวน ซึ่งแตกต่างจากสารละลาย
5. สารละลายเคมีเป็นของเหลวเสมอหรือไม่?
ไม่ สารละลายเคมีสามารถมีอยู่ในสถานะทางกายภาพที่แตกต่างกัน รวมถึงของแข็ง ของเหลว และก๊าซ ขึ้นอยู่กับธรรมชาติของตัวถูกละลายและตัวทำละลาย
บทความน่ารู้เพิ่มเติม
กระดาษลิตมัส (Litmus Paper) คืออะไร? ใช้งานอย่างไร?
กระดาษลิตมัส (Litmus Paper) เป็นเครื่องมือทางเคมีที่ใช้กันอย่างแพร่หลายในการทดสอบความเป็นกรด-เบสของสารละลาย กระดาษลิตมัสมีบทบาทสำคัญในการทำงานในห้องปฏิบัติการ
ปฏิกิริยาออกซิเดชัน (Oxidation Reaction) คืออะไร?
ปฏิกิริยาออกซิเดชัน (Oxidation Reaction) ปฏิกิริยานี้เกี่ยวข้องกับการสูญเสียอิเล็กตรอนของสารหนึ่ง ซึ่งส่งผลให้สารอีกตัวหนึ่งได้รับอิเล็กตรอนและทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงทางเคมีอย่างต่อเนื่อง
วิธีการเช็กคุณภาพน้ำดื่มด้วยตัวเองเบื้องต้น
น้ำดื่มเป็นสิ่งสำคัญต่อการดำรงชีวิตของเรา เราต้องแน่ใจว่าน้ำที่เราดื่มนั้นสะอาดและปลอดภัยต่อสุขภาพ การตรวจสอบคุณภาพน้ำดื่มเบื้องต้นสามารถทำได้ด้วยตัวเองโดยใช้วิธีง่าย ๆ ต่อไปนี้
วิเคราะห์คุณภาพน้ำดื่ม (Drinking Water Analysis)
การตรวจวิเคราะห์คุณภาพน้ำดื่ม ไม่ว่าจะเป็นน้ำดื่มจากขวดบรรจุ หรือว่าน้ำประปาที่สามารถนำมาดื่มได้ เพื่อดูคุณสมบัติทางกายภาพ เคมี หรือทางด้านจุลินทรีย์ต่างๆ เพื่อให้ได้คุณภาพตามกฎหมายที่กำหนด
น้ำเสียคืออะไร วิเคราะห์อย่างไร (Sewage Waste Analysis)
น้ำเสีย (Sewage waste) คืออะไร แล้วเรามีวิธีการวิเคราะห์ Analysis อย่างไรบ้าง
อุณหภูมิ (Temperature) คืออะไร?
อุณหภูมิ (Temperature) คือหน่วยที่ใช้บอกความรู้สึกต่อความเย็นหรือความร้อน โดยหลักการในการวัดของอุณหภูมิเป็นการใช้พลังงานจลน์ที่เป็นค่าเฉลี่ยของอนุภาคในสิ่งต่างๆ ซึ่งเป็นพลังงานประเภทหนึ่ง