การจัดการของเสียจากห้องปฏิบัติการ ทำอย่างไรบ้าง?

ประเภทของของเสียในห้องปฏิบัติการทางเคมี

ห้องปฏิบัติการทางเคมีผลิตของเสียหลายประเภท ซึ่งสามารถแบ่งออกได้ตามลักษณะของสารเคมีที่ใช้ เช่น:

1. ของเสียอันตราย – เป็นของเสียที่มีสารเคมีที่เป็นพิษหรือมีฤทธิ์รุนแรง เช่น สารประกอบที่มีโลหะหนัก สารกัดกร่อน และสารที่ไวไฟ ของเสียเหล่านี้ต้องได้รับการจัดการอย่างเคร่งครัดเนื่องจากมีผลกระทบรุนแรงต่อสิ่งแวดล้อมและสุขภาพของมนุษย์
2. ของเสียจากการใช้สารเคมีทั่วไป – ของเสียที่เกิดจากการใช้สารเคมีทั่วไปในห้องปฏิบัติการ เช่น สารละลายอินทรีย์ น้ำยาที่ใช้ล้างเครื่องมือ เป็นต้น แม้จะไม่เป็นอันตรายรุนแรงเท่าของเสียประเภทแรก แต่ก็ยังต้องมีการกำจัดอย่างถูกต้องเพื่อไม่ให้เกิดการปนเปื้อนออกสู่สิ่งแวดล้อมภายนอกได้
3. ของเสียชีวภาพ – ในกรณีที่ห้องปฏิบัติการมีการทำงานที่เกี่ยวข้องกับสิ่งมีชีวิต อาจเกิดของเสียจากตัวอย่างชีวภาพซึ่งต้องการการจัดการที่เหมาะสมเพื่อลดความเสี่ยงการปนเปื้อนและการแพร่กระจายของเชื้อโรค

ขั้นตอนการจัดการของเสียจากห้องปฏิบัติการทางเคมี

การจัดการของเสียอย่างเป็นระบบในห้องปฏิบัติการต้องอาศัยการวางแผนและปฏิบัติตามขั้นตอนที่เหมาะสม โดยมีขั้นตอนหลักดังนี้:

1. การคัดแยกของเสียตามประเภท – ของเสียที่มาจากห้องปฏิบัติการควรถูกคัดแยกตามประเภท เพื่อให้ง่ายต่อการจัดการและกำจัดอย่างเหมาะสม ของเสียอันตรายควรแยกจากของเสียประเภทอื่น ๆ และมีการติดป้ายบอกประเภทของเสียชัดเจน
2. การเก็บรวบรวมของเสียอย่างปลอดภัย – ของเสียควรถูกจัดเก็บในภาชนะที่มีการปิดผนึกแน่นหนา เพื่อป้องกันการรั่วไหล การจัดเก็บภาชนะต้องเลือกวัสดุที่ไม่ทำปฏิกิริยากับสารเคมีที่บรรจุ เช่น การเก็บของเสียที่มีฤทธิ์กัดกร่อนในภาชนะที่ทนต่อการกัดกร่อน และต้องวางในพื้นที่ที่มีการระบายอากาศดีเพื่อลดความเสี่ยงของการระเบิดหรือการลุกไหม้
3. การกำจัดของเสียตามมาตรฐาน – ของเสียจากห้องปฏิบัติการทางเคมีไม่ควรถูกทิ้งลงในแหล่งน้ำหรือท่อระบายน้ำโดยตรง ควรมีการบำบัดข้างต้นเพื่อลดความเป็นอันตรายลงหรือส่งให้กับบริษัทที่มีความเชี่ยวชาญในการกำจัดของเสียอันตราย เพื่อป้องกันการปนเปื้อนในสิ่งแวดล้อม และเป็นการปฏิบัติตามกฎหมายและข้อบังคับของหน่วยงานที่ควบคุม

ตัวอย่างการจัดการที่เกิดขึ้นในห้องปฏิบัติการ

ตัวอย่างการจัดการที่เกิดขึ้นในห้องปฏิบัติการวิเคราะห์น้ำเสียมีดังนี้

3.1.  ของเสียการวิเคราะห์ค่าความเป็นกรด-ด่าง (pH)

วิธีการจัดการ

• ทำให้มี pH ใกล้เคียง 7 ก่อนกำจัด (Neutralization) โดยเติมกรดหรือเบสจนกว่าจะสมดุล
• บำบัดในระบบน้ำเสียก่อนปล่อยสู่สิ่งแวดล้อม

3.2. ของเสียการวิเคราะห์ค่าซีโอดี (COD)

วิธีการจัดการ

• ของเสียที่มีไดโครเมตต้องเก็บแยกไว้ในถังเก็บสารอันตราย (Hazardous Waste Container) และส่งกำจัดตามข้อกำหนดของกรมโรงงานอุตสาหกรรม
• ห้ามเทลงท่อน้ำทิ้งโดยตรง

3.3. ของเสียการวิเคราะห์ค่าบีโอดี (BOD)

วิธีการจัดการ

• ตัวอย่างที่เหลือจากการวิเคราะห์ควรเก็บรวบรวมแยกจากสารเคมีอื่น
• ทำการบำบัดในระบบบำบัดน้ำเสียก่อนปล่อย

1. การฝึกอบรมและเพิ่มความรู้ให้บุคลากร – การจัดการของเสียที่มีประสิทธิภาพจำเป็นต้องอาศัยบุคลากรที่มีความรู้ความเข้าใจในกระบวนการปฏิบัติงาน การฝึกอบรมอย่างสม่ำเสมอจะช่วยให้บุคลากรตระหนักถึงความสำคัญของการจัดการของเสีย และสามารถทำงานได้อย่างปลอดภัยและมีประสิทธิภาพ

มาตรการความปลอดภัยและการป้องกันการปนเปื้อน

การป้องกันการปนเปื้อนในห้องปฏิบัติการทางเคมีมีความสำคัญอย่างยิ่ง ควรดำเนินมาตรการต่าง ๆ เช่น:

• การตรวจสอบอุปกรณ์และเครื่องมือ – ตรวจสอบและบำรุงรักษาอุปกรณ์ที่ใช้ในการจัดเก็บของเสียให้มีสภาพที่ปลอดภัยและพร้อมใช้งาน
• การควบคุมคุณภาพอากาศ – ใช้ระบบระบายอากาศที่มีประสิทธิภาพในห้องปฏิบัติการเพื่อป้องกันการสะสมของสารเคมีในอากาศ
• การจัดทำแผนฉุกเฉิน – กำหนดขั้นตอนและแผนการรับมือกรณีเกิดการรั่วไหลหรืออุบัติเหตุที่เกี่ยวข้องกับของเสียในห้องปฏิบัติการ

สรุป

การจัดการของเสียจากห้องปฏิบัติการทางเคมีเป็นขั้นตอนสำคัญที่ไม่ควรมองข้าม ไม่เพียงเพื่อความปลอดภัยของบุคลากร แต่ยังเป็นการลดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมและชุมชน ด้วยการคัดแยก จัดเก็บ และกำจัดของเสียอย่างเป็นระบบ ควบคู่ไปกับการฝึกอบรมบุคลากรและการปฏิบัติตามมาตรการความปลอดภัยที่เข้มงวด ห้องปฏิบัติการทางเคมีสามารถลดความเสี่ยงและเป็นส่วนหนึ่งในการส่งเสริมความยั่งยืนของสิ่งแวดล้อมได้

ห้องปฏิบัติการบริษัท เอส เอส ซี ออยล์ จำกัด ได้ดำเนินการจัดการของเสียอันตรายอย่างถูกต้องเพื่อลดความเสี่ยงที่อาจก่อให้เกิดความเป็นอันตรายแก่บุคลากรและสิ่งแวดล้อม และหากท่านต้องการตรวจคุณภาพสิ่งแวดล้อมที่อยู่บริเวณโดยรอบโรงงานหรือบ้านเรือนของท่าน เรามีบริการตรวจวัดคุณภาพสิ่งแวดล้อม เช่น คุณภาพน้ำ อย่างครบวงจรสามารถตรวจได้ทั้งคุณภาพน้ำเสีย น้ำประปา น้ำดื่ม เป็นต้น มีบริการเก็บตัวอย่างให้ถึงที่ พร้อมทีมงานคอยให้คำปรึกษา

หากท่านสนใจสามารถติดต่อได้ที่

เบอร์ 062-337-0067 

Line ID : @Thaitestlab

E-mail : sscoillab@thailandwastemanagement.com